آلودگی‌ یخچال و بیماری‌های مرتبط با آن

نظافت و نگهداری صحیح از یخچال از اهمیت حیاتی برخوردار است زیرا قابلیت رشد میکروارگانیسم‌ها در محیط‌های غنی از مواد غذایی بسیار بیشتر از سایر مکان‌ها است. بنابراین یخچال به عنوان محل نگهداری مواد غذایی، می‌تواند محیط خوبی برای رشد و تکثیر انواع میکروب‌ها و باکتری‌ها به شمار آید. گرچه آلودگی‌ یخچال دیده نمی‌شوند اما می‌توانند عامل بسیاری از بیماری‌ها باشند.

این مطلب به برخی از انواع آلودگی‌ یخچال و بیماری‌هایی که ایجاد می‌کنند اشاره کرده و در انتها نیز راهکارهایی جهت جلوگیری از این آلودگی‌ها ارائه می‌شود.

در یکی از مقالات علمی که در سال 2017 منتشر شده و نتایج آن در نشریه بین المللی American journal of Infectious diseases   منتشر شده است نشان می‌دهد که از نمونه‌های گرفته شده از 50 یخچال به صورت تصادفی، تقریبا 100 درصد آنها دچار آلودگی باکتریایی، 32 درصد دارای آلودگی قارچی و 8 درصد آلودگی‌های انگلی داشته‌اند. در این مطالعه به دلیل محدودیت کشت و تکثیر، بر روی ویروس ها ارزیابی انجام نشده است اما چنین حجم و تنوع میکروبی در یخچال جای شک و تردیدی باقی نمی‌گذارد که تعداد بالایی از ویروس ها نیز در چنین محیطی پرسه می‌زنند و این آلودگی های یخچالی می‌تواند زمینه ساز بسیاری از بیماری ها باشد.

در این تحقیق به بررسی برخی باکتریهای موجود در یخچال و بیماریهایی که در اثر این آلودگی‌ یخچالی به وجود می‌آیند اشاره شده که عبارتند از:

ای- کلی(E-Colie):

ای-کلی یا همان ای باکتری یکی از انواع آلودگی‌ یخچالی است که می‌تواند در انسانها منجر به بیماری های گوارشی با علائم دردهای شکمی، تهوع، اسهال و تب گردد، همچنین این باکتری قابل انتقال از انسان به انسان بوده و می‌تواند از یخچال به یکی از اعضای خانواده و سپس به سایرین منتقل گردد و دوره این  بیماری 3 تا 5 روز است.

شیگلا:

از دیگر باکتریهای موجود در یخچال که به بیماری منجر می‌گردد باکتری شیگلا است و عامل بیماری شیگلوسیس بوده که از علایم این بیماری می‌توان به اسهال، تهوع، دردهای شکمی و تب اشاره نمود و دوره این بیماری 7 روز بوده و همانند بیماری قبلی مسری است و از فردی به فرد دیگر انتقال می‌یابد.

سودوموناس آئروژینوزا:

باکتری دیگری که می‌تواند از آلودگی‌ یخچالی به انسان منتقل گردد، باکتری سودوموناس آئروژینوزا می‌باشد که این باکتری عامل ایجاد عفونتهای خونی و ریوی است و هم چنین پس از عمل‌های جراحی نیز می‌تواند باعث ایجاد عفونت در قسمت های مختلف بدن شود.

سالمونلا:

و باکتری دیگری که باعث ایجاد بیماری های گوارشی می‌گردد و از آلودگی‌ یخچالی به انسان منتقل می‌شود باکتری سالمونلا است که علائم آن نیز اسهال (در برخی موارد اسهال خونی)، تب و دردهای شکمی می‌باشد.

کلیه این بیماری‌ها مسری بوده و در صورت عدم رعایت بهداشت امکان انتقال به سایر افراد نیز وجود دارد.

بنابراین و با توجه به نتایج این مقاله، متوجه می‌شویم که تمیز کردن و ضدعفونی نمودن یخچال تا چه اندازه اهمیت دارد و باید آنرا جدی گرفت. در ادامه به چند راهکار در جهت کاهش ریسک آلودگی یخچالی اشاره می‌کنیم:   

الف – برای دسته بندی و قرار دادن غذاها در یخچال بهتر است که قفسه ها را جدا کرده و هر قفسه را به نوع خاصی از مواد غذایی اختصاص دهید، توجه داشته باشید که اقلام غیر قابل شستشو را در کشو یا سایر محفظه‌های بسته‌ی یخچال قرار دهید.

ب – جهت جلوگیری از آلودگی‌های ترکیب مواد غذایی با یکدیگر در یخچال حتما مواد غذایی پخته شده را در ظروف در بسته نگهداری کنید.

ج – جالب است بدانید که پوسته تخم مرغ یکی از آلوده ترین مواد است بنابراین سعی کنید تخم مرغ را در ظرفی جدا و ترجیحا در بسته قرار دهید.

د – هفته‌ای یکبار محتویات یخچال را خارج کرده و پس از شستشوی قفسه‌ها، با محلول‌های مخصوص دیواره‌ها و قفسه‌های یخچال را ضد عفونی کنید.

با رعایت این نکات و تمیز کردن و ضدعفونی نمودن یخچال به طور مرتب، ریسک برخی بیماریها را که ناشی از آلودگی‌ یخچالی هستند را می‌توان کاهش داد و با توجه به اینکه این بیماریها عموما، مسری نیز هستند، می‌توان از اعضای خانواده در برابر این بیماریها محافظت نمود.