در مقاله پیش دو نوع، از انواع میکروبها مورد بررسی قرار گرفتند: ویروسها و باکتریها. که به توضیح خصوصیات هر یک پرداخته شد.
در این مقاله به بررسی دو نوع دیگر از انواع میکروبها پرداخته میشود که شامل قارچها و پروتوزوآها میباشند.
قارچها، میکروارگانیسم های چند سلولی میباشند که موادغذایی مورد نیاز خود را در محیط گرم و مرطوب و از منابعی نظیر گیاهان، غذاها و حیوانات تامین مینمایند.
چگونه یک قارچ در بدن انسان مستقر میشود؟ قارچها در محیطهای گرم و مرطوب نظیر سطح زیرین سنگها و یا ترکهای موجود بین انگشتان پا رشد میکنند. پر واضح است که قارچهایی که بر روی سطح پوست زندگی میکنند هرگز ظاهری مانند قارچهای خوراکی یا غیر خوراکی (که ظاهر چتر مانند دارند) پیدا نخواهند کرد ولی با این حال باید توجه کرد که تمام قارچها از اسپورهایی تشکیل شدهاند که دائما در حال جوانه زدن هستند تا اسپورهای بیشتر و بیشتری را به وجود بیاورند. این روش تکثیر به انتشار قارچ ها کمک میکند.
قارچها، میکروبهایی هستند که اغلب بیضرر میباشند. قارچهایی که بر سطح پوست رشد میکنند ظاهری مانند راش (لکه) دارند و قابل درمان میباشند. این راشها آسیب جدیای به وجود نمیآورند ولی باعث خارش شدید پوست میشوند. راه رفتن بدون کفش در مکانهای مورد علاقهی قارچها (مکانهایی نظیر رختکن باشگاه که گرم و مرطوب میباشد) میتواند باعث ابتلا به بیماریهای پوستی قارچی شود. بسیاری از بیماریهای قارچی، نظیر بیماری «پای ورزشکاران» و عفونتهای ایجاد شده توسط مخمرها در یک انسان سالم خطرناک نیستند. با این حال، عفونت با قارچ در افرادی با سیستم ایمنی ضعیف (مانند افراد مبتلا به ایدز یا سرطان) میتواند بسیار خطرناک و کشنده باشد.
پروتوزوآها، همانند باکتریها، میکروبهایی تک سلولی هستند ولی در مقایسه با آنها بزرگتر بوده و دارای هسته و دیگر ساختارهای سلولی میباشند که باعث میشود این سلولها شباهت بیشتری به سلولهای گیاهی و جانوری پیدا کنند.
پروتوزوآها مانند باکتریها بسیار کوچک هستند. بسیاری از ۲۰.۰۰۰ گونهی مختلف پروتوزوآها در آب و در مکانهایی نظیر دریاچهها، اقیانوسها، رودها و تالابها زندگی میکنند. اگر یک قطره آب متعلق به یکی از مکانهای بالا را زیر میکروسکوپ تماشا کنید، پروتوزوآهای کوچکی را مشاهده خواهید کرد که با دم شلاق مانند خود در محیط حرکت میکنند. پروتوزوآها در حقیقت میکروبهایی هستند که از باکتریها و بقایای موجودات دیگر تغذیه کرده و از این نظر مفید میباشند.
برخی از پروتوزوآها، انگل هستند و در بدن دیگر موجودات، از جمله انسان زندگی میکنند. بعنوان مثال، مالاریا یک پروتوزوآی انگلی است که در اثر گزش پشهی آنوفل وارد سیستم خون میشود. مشکلات گوارشی ناشی از مصرف آب آلوده، مثال دیگری از بیماریهای ناشی از عفونت با پروتوزوآهای انگلی میباشد.
پروتوزوآها به محیط مرطوب بسیار علاقه دارند. بنابراین عفونتهای رودهای و دیگر بیماریهای ناشی از آنها نظیر آمیبیازیس و ژیاردیازیس از طریق آب آلوده منتشر میشوند. همانطور که گفته شد، برخی از پروتوزوآها خاصیت انگلی دارند. چرا که این نوع از میکروبها (پروتوزوآها) برای ادامهی حیات خود وابسته به موجودات دیگر (نظیر جانوران و گیاهان) هستند. بعنوان مثال، پروتوزوآی عامل مالاریا، در داخل گلبولهای قرمز رشد میکند و نهایتا نیز آنها را از بین میبرد. برخی از پروتوزوآها دارای کیست هستند که به آنها کمک میکند تا به مدت طولانی در خارج از بدن انسان و نیز محیطهای بسیار خشن زنده بمانند.