تورم معده که همراه با اسهال و استفراغ می باشد، عفونت معدی – رودی یا در اصطلاح علمی “گاستروآنتریت” و یا آنفولانزای معده میگویند. این عفونت، تمام افراد دنیا را درهر سن، نژاد و جنسیتی مبتلا می کند.
گاستروآنتریت ویروسی، عفونت روده ای با علائم اسهال آبکی، اسپاسم شکم، حالت تهوع، استفراغ و گاهی تب است . رایج ترین راه آلوده شدن به این نوع عفونت گوارشی، تماس با فرد آلوده، خوردن غذا یا آب آلوده است ودر بسیاری از موارد ویروس از طریق مدفوع و دهان نیز منتقل می شود. هیچ درمان موثری برای عفونت روده ای وجود ندارد، از این رو پیشگیری بهترین راه مقابله با آن است ، از این رو اجتناب از مصرف غذا و آب آلوده، شستنن و ضدعفونی کردن کامل و مکرر دست ها بهترین راه است.
نشانه های بیماری :
اسهال آبکی و بدون خون، (اسهال خونی معمولا به معنی داشتن عفونت شدید با منشا باکتریایی می باشد ).
گرفتگی و درد شکم ( اسپاسم )
حالت تهوع و استفراغ
در بعضی از موارد درد عضلات و سر درد
تب
علائم عفونت گوارشی، بسته به علت ایجاد آن، ممکن است طی یک تا سه روز ظاهر شوند. دوره بیماری نیز بین 2 تا 10 روز متغیر است.
زمان مراجعه به پزشک :
در بزرگسالان
عدم توانایی بدن در نگهداری مایعات به مدت 24 ساعت
داشتن حالت تهوع و بالا آوردن محتویات معده بیش از 2 روز
مشاهده خون در استفراغ
تشنگی بیش از حد، خشکی دهان، حجم کم ادرار با رنگ زرد، ضعف شدید، سرگیجه یا سبکی سر به علت کاهش زیاد آب بدن
مشاهده خون در مدفوع
تب بالای 40 درجه
در کودکان
تب بالای 38.9 یا بالاتر
بیحالی زیاد کودک
احساس ناراحتی یا درد زیاد کودک
اسهال خونی
کم آب شدن بدن کودک ( برای متوجه شدن کم آبی بدن کودک باید مقدار آب نوشیده شده و ادرار آن با هم مقایسه شود) .
انواع ویروس های عامل عفونت گوارشی
نوروویروس :
هر دو گروه کودکان و بزرگسالان توسط نوروویرس ها آلوده می شوند. این دسته از ویروس ها شایع ترین علت بیماری های ناشی از غذا در سراسر جهان می باشند.عفونت نوروویروسی می تواند خانواده ها و جوامع انسانی را درگیر کند. به خصوص در میان افراد در فضای عمومی و محدود، احتمال انتقال ویروس ازطریق غذا و آب آلوده وجود دارد و البته امکان انتقال شخص به شخص این ویروس نیز وجود دارد .
روتاویروس :
این ویروس ها دلیل شایع عفونت روده ای در کودکان می باشند، یکی از راه های انتقال این ویروس در کودکان، به دهان بردن دست و اشیاء آلوده به ویروس می باشد. شیوع روتاویروس ها در نوزادان و کودکان کم سن زیاد است. بیماری در بزرگسالان عموما فاقد علامت مشخصه بوده اما آن ها می توانند ناقل باشند.
افراد حساس به گاستروآنتریت :
کودکان به دلیل عدم تکامل سیستم ایمنی بدنشان بسیار آسیب پذیر هستند. مراکز مراقبت از کودکان و مدارس ابتدایی از جمله مکان هایی هستند که مستعد انتقال این بیماری به کودکان هستند.
کهولت سن منجر به کاهش قدرت سیستم ایمنی در مواجهه با عوامل بیماری زا می گردد. افراد مسن، بویژه کسانی که در خانه های سالمندان زندگی میکنند، به علت تماس نزدیک با افراد دیگر، در معرض ابتلا به این نوع عفونت هستند.
دانش آموزان و ساکنین خوابگاه ها و هر جایی که گروهی از مردم با یکدیگر به صورت تجمعی زندگی می کنند و سایر اماکن عمومی می توانند محیط مساعدی برای انتقال آلودگی و ابتلا به انواع عفونت های گوارشی باشند.
افراد با مقاومت کم در برابر عفونت مانند افراد مبتلا بهHIV و یا AIDS ، بیماران در حال شیمی درمانی و یا … ممکن است به ویژه در معرض خطر زیادی باشند .
پیشگیری ها :
بهترین راه پیشگیری از عفونت های گوارشی موارد زیر است :
شستن و ضدعفونی کردن دست ها :
شستن دست ها به به صورت کامل به خصوص بعد از استفاده از سرویس های بهداشتی بسیار مهم است، برای این کار بهتر است به مدت 30 ثانیه از آب گرم و صابون استفاده شود و به خوبی دست ها به یکدیگر مالیده شود، اطراف کوتیکول ناخن و لابه لای انگشتان به خوبی شسته شود و همچنین استفاده از دستمال مرطوب و ضدعفونی کننده درمواقعی که دسترسی به آب و صابون وجود ندارد بسیار مهم است. توجه شود که نحوه ی درست شستن و ضدعفونی کردن دست ها باید به خوبی به کودکان آموزش داده شود.
استفاده از وسایل شخص جداگانه :
از به اشتراک گذاشتن ظروف غذا، لیوان و بشقاب با دیگران به خصوص در محل کار یا مکان های عمومی و یا درخانه اگر شخص بیمار وجود دارد، خودداری شود و در حمام از حوله های جداگانه استفاده شود.
ضد عفونی سطوح سخت :
ضدعفونی کردن سطوح سخت خانه مانند پیش خوان ها، شیر آب، دستگیره درب ها، توسط محلول های ضد عفونی کننده مخصوص سطوح ، به خصوص اگر فردی از افراد خانه به گاستروآنتریت ویروسی مبتلا شده است بسیار مهم است.